Jan Jacob Slauerhoff

Vlielander
Dichter – Schrijver – Scheepsarts

(Leeuwarden, 15 september 1898 – Hilversum, 5 oktober 1936)

Een van de belangrijkste Nederlandse dichters en romanschrijvers tijdens de periode tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog.

Jan Slauerhoff werd geboren in Leeuwarden als 5^e kind van het echtpaar Slauerhoff-Pronker, dat een stoffeerders- en meubelzaak runde. Slauerhoff had astma, en daarom logeerde hij vaak bij zijn oom Cornelis Blom en tante Anke Pronker op Vlieland. Zij woonden op Dorpsstraat 27; een bronzen plaquette op de gevel van dat huis herinnert aan Slauerhoff’s verblijf daar. Anke Pronker was de zus van Slauerhoff’s moeder, die in de vroege jeugd van Slauerhoff regelmatig met hem naar Vlieland reisde om haar vader te bezoeken. Als schooljongen bracht Jan enige zomers door op Vlieland en dan logeerde hij bij zijn tante Anke. Een aantal weken per jaar bezocht hij op Vlieland de lagere school. Tijdens zijn studiejaren en later tussen zijn reizen als scheepsarts door kwam hij regelmatig naar het eiland terug en logeerde hij bij dokter G. van Terwisga en zijn gezin; de praktijk van Terwisga heeft Slauerhoff ook wel kort waargenomen. Het eiland blijkt een liefde voor zijn leven te zijn: Vlieland beschrijft hij koesterend in het gedicht Dorp aan Zee. Ook in andere gedichten doemt het eiland op.

“Ik was vroeger op een eiland waar het aankomen van de postboot eenmaal daags door de gehele bevolking werd bijgewoond – als een plechtigheid. Een ritus was het ook het voorkomen der vreemdelingen te bespreken die het eiland betraden. Het was een klein eiland van een klein land.”

Zo noteert scheepsarts/dichter/schrijver J.J. Slauerhoff een indruk van Vlieland. Hij komt er tot enkele jaren voor zijn dood in 1936, op slechts 38-jarige leeftijd.

Ik denk aan ‘t eiland waar ‘k niet meer zal komen:
‘t Is bijna niet uit zee te zien, zoo smal;
Het kleine dorp dat ik niet noemen zal
Ligt diep achter den dijk onder zijn boomen
 



(‘Verleden’ uit de bundel ´Serenade´, 1930)

Ter gelegenheid van de 70^e sterfdag van Slauerhoff in 2006 is een rondwandeling gemaakt met 14 glazen panelen met gedichtfragmenten, op plekken die in zijn leven een rol hebben gespeeld of waaraan teksten uit zijn werk verbonden kunnen worden. In het boekje ‘Wandelen met Slauerhoff’ van Ton F.J. Pronker wordt de route uitgebreid beschreven met veel achtergrondinformatie, met tevens de volledige gedichten waaruit de fragmenten op de glazen panelen genomen zijn.

Het boekje is te koop in de museumwinkel en op de webshop voor € 9,50.